Sunday, January 14, 2007

Αρθρο 24. 117


ΑΡΘΡΟ 24 του Συντάγματος

« Η προστασία του φυσικού και πολιτιστικού περιβάλλοντος αποτελεί υποχρέωση του Κράτους και δικαίωμα του καθενός.» «…στο πλαίσιο τα αρχής της αειφορίας…» « η σύνταξη δασολογίου συνιστά υποχρέωση του κράτους» «απαγορεύεται μεταβολή του προορισμού των δασών …εκτός αν προέχει για την Εθνική Οικονομία η αγροτική εκμετάλλευση…» « η χωροταξική αναδιάρθρωση της χώρας…υπάγεται στη ρυθμιστική αρμοδιότητα και στον έλεγχο του κράτους…με σκοπό να εξασφαλίζονται οι καλύτεροι δυνατοί όροι διαβίωσης» «οι σχετικές τεχνικές επιλογές και σταθμίσεις γίνονται κατά τους κανόνες της επιστήμης» «η σύνταξη κτηματολογίου συνιστά υποχρέωση του Κράτους»…

Μέχρι σήμερα, παρά τις ακατάπαυστες προσπάθειες των Κυβερνήσεων να ‘βάλουν χέρι’ στο περιβάλλον, είχε επιβληθεί, με τη νομολογία του ΣτΕ, κάποια θεσμική τάξη, η οποία αποτέλεσε ασπίδα προστασίας στο φυσικό και πολιτιστικό περιβάλλον της χώρας μας. Με την επιχειρούμενη νέα αναθεώρηση του Συντάγματος, η έννομη αυτή τάξη πρόκειται να ανατραπεί και το πολιτιστικό και φυσικό περιβάλλον της Ελλάδος να γίνουν αντικείμενο καταστροφικής κερδοσκοπίας.

Το «δαυλό» για την εξόντωση μεγάλου μέρους του δασικού πλούτου της χώρας κράτησε ο υπουργός ΠΕΧΩΔΕ, Γ. Σουφλιάς, ο οποίος ωμότατα, κατά την ομιλία του στην εκδήλωση για την κοπή της πρωτοχρονιάτικης πίτας του Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδας τον Ιανουάριο του 2006, δήλωσε ότι δεν μπορούμε να κινούμαστε στη λογική «άπαξ δάσος, πάντοτε δάσος», επειδή δήθεν έτσι εμποδίζεται η ανάπτυξη, αλλά και η... σύνταξη του Εθνικού Κτηματολογίου! Ο υπουργός Περιβάλλοντος(;) Γ. Σουφλιάς δε δίστασε να «υπερηφανευτεί» ότι αυτός πρωτοστάτησε για να περιληφθούν στην αναθεώρηση του Συντάγματος και οι διατάξεις που αφορούν τα δάση και το φυσικό περιβάλλον (άρθρα 24 και 117). Παράλληλα προσπάθησε να αναζητήσει συνενόχους στην καταστροφική αυτή ενέργεια, δηλώνοντας ότι «πρέπει να συμβάλλουν να βρεθεί λύση τα πολιτικά κόμματα, το ΤΕΕ και άλλοι φορείς»!
Οι κυβερνητικές προθέσεις, που προκαλούν έντονες αντιδράσεις από την πλευρά της αντιπολίτευσης, αποκαλύπτονται χωρίς περιστροφές στην πρόταση που υπέβαλε στη Βουλή σύσσωμη η Κοινοβουλευτική Ομάδα της N.Δ., προκειμένου να ξεκινήσει η νέα αναθεωρητική διαδικασία. Στην πρόταση της κυβερνητικής πλειοψηφίας, την οποία υπογράφει πρώτος απ' όλους ο Πρωθυπουργός Κ. Καραμανλής, τονίζεται η ανάγκη να αναθεωρηθεί! το άρθρο 24 του Συντάγματος για την προστασία του περιβάλλοντος και τον ορισμό του δάσους ενώ προτείνεται ως ημερομηνία - κλειδί για την προστασία των δασών η 11η Ιουνίου 1975, οπότε και τέθηκε σε εφαρμογή το ισχύον Σύνταγμα:
Η αναθεώρηση, που επιδιώκει να επιβάλει η κυβέρνηση, κινείται στους εξής άξονες:
Η συνταγματική προστασία των δασικών εκτάσεων να πάψει να μετράει από το 1945, έτος της πρώτης αεροφωτογράφισης, αλλά από το 1975. Με τον τρόπο αυτό όλες οι πριν το 1975 καταπατημένες και εκχερσωμένες δασικές εκτάσεις αποχαρακτηρίζονται αυτομάτως. Παράλληλα αποχαρακτηρίζονται και οι δημόσιες εκείνες εκτάσεις οι οποίες μετά το 1945 κάηκαν και στη συνέχεια υπογράφηκαν παράνομα συμβόλαια. Μόνο με αυτή την πρόβλεψη υπολογίζουν οι δασολόγοι ότι θα αλλάξουν χρήση 5 έως 10 εκατομμύρια στρέμματα δασικών εκτάσεων!
Προτείνεται επίσης η κατάργηση του τεκμηρίου υπέρ του Δημοσίου. Μόνο από αυτήν την πρόβλεψη αναμένεται - πάλι σύμφωνα με εκτιμήσεις δασολόγων - πως θα αλλάξουν χρήση(θα ξεπουληθούν) τουλάχιστον 15 εκατομμύρια στρέμματα δασών και δασικών εκτάσεων! Θα συνδέεται η χρήση των δασικών εκτάσεων με το εθνικό χωροταξικό σχέδιο, αλλά και τα ειδικά χωροταξικά σχέδια (αφορούν τη βιομηχανία, τον τουρισμό, τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, όπως τα αιολικά πάρκα κλπ.). Για παράδειγμα, αν το χωροταξικό σχέδιο για τον τουρισμό προβλέπει ξενοδοχειακό συγκρότημα στον Εθνικό Δρυμό Σουνίου, τότε ο Εθνικός Δρυμός παύει να θεωρείται δάσος!
Αν η Ακροκόρινθος ,η Επίδαυρος ή η Ακροναυπλία θεωρηθούν καλές περιοχές για τους επενδυτές παύουν να είναι προστατευμένες
Τέλος, προβλέπεται η ουσιαστική κατάργηση του «ενοχλητικού» προς τις κυβερνήσεις, τόσο της ΝΔ, όσο και του ΠΑΣΟΚ Συμβουλίου της Επικρατείας, και να μην κρίνονται πλέον ως προς τη συνταγματικότητά τους από αυτό οι πράξεις και αποφάσεις της διοίκησης, που αφορούν το φυσικό και δομημένο περιβάλλον.

.

Οι καταπατητές δικαιώνονται!
Οι καταπατητές όχι μόνο δεν εγκαλούνται αλλά σύντομα θα δικαιωθούν, όπως φαίνεται από τις αλλαγές που δρομολογούνται. Με πρώτη αυτή της αναθεώρησης του άρθρου 24 –και πάλι– του Συντάγματος σε συνδυασμό μάλιστα με την αλλαγή του άρθρου 117. Για το καλό του περιβάλλοντος, πάντα, και της ποιότητας της ζωής των πολιτών. Αραγε, τόσο επιβλαβές για το περιβάλλον είναι αυτό το άρθρο 24 που χρειάζεται συνεχείς αναμορφώσεις;
Κανένα δάσος που κάηκε ή οικοπεδοποιήθηκε πριν από τον Ιούνιο του 1975 δεν αναγνωρίζει λοιπόν η N.Δ., ενώ επιδιώκει μέσα από την αναθεώρηση του Συντάγματος να ανοίξει παράθυρο για τον αποχαρακτηρισμό δασικών εκτάσεων με στόχο την πολεοδόμησή τους.

«Αυτό σημαίνει ότι, για τη θεμελίωση του δασικού ή μη χαρακτήρα μιας έκτασης, δεν μπορούν να λαμβάνονται υπόψη στοιχεία προγενέστερα του χρόνου αυτού, π.χ. αεροφωτογραφίες του έτους 1940 ή και μεταγενέστερες», αναφέρεται στην πρόταση. Κι επιπλέον, ζητείται να προβλεφθεί στο Σύνταγμα ότι στους λόγους δημοσίου συμφέροντος που επιτρέπουν τη μεταβολή του προορισμού δασικών εκτάσεων εντάσσεται και ο χωροταξικός και πολεοδομικός σχεδιασμός!!!!. Πρακτικά, η πρόταση αυτή συνεπάγεται ότι σε δασικές εκτάσεις (στις οποίες σήμερα, υπό αυστηρές προϋποθέσεις, μπορεί να επιτραπεί η κατασκευή ενός μεγάλου δημόσιου έργου ή η αγροτική εκμετάλλευσή ) θα μπορεί να νομιμοποιηθεί οποιαδήποτε ανοικοδόμηση και δραστηριότητα συμπεριλαμβανομένης της βιομηχανικής!!!
«Κάνοντας την επιβαλλόμενη –και με βάση την αρχή της αναλογίας– διάκριση μεταξύ δασών και δασικών εκτάσεων προτείνουμε, προκειμένου για δασικές εκτάσεις, τη σύνδεσή τους με τον χωροταξικό και πολεοδομικό σχεδιασμό της χώρας. Αυτό, άλλωστε, συνάδει απόλυτα με την αρχή της “βιώσιμης ανάπτυξης”, που εισήχθη στο πλαίσιο της αναθεώρησης του 2001. Αρχή η οποία επιβάλλει τη διαφύλαξη του φυσικού περιβάλλοντος, χωρίς όμως να αποκλείει τη λήψη μέτρων που είναι αναγκαία για την ανάπτυξη», δήλωσε ο πρωθυπουργός!!!
Ωστόσο, η διάκριση δασών και δασικών εκτάσεων είναι αντιεπιστημονική σύμφωνα με τους ειδικούς. «Οι δασικές εκτάσεις είναι είτε παλαιό δάσος είτε εν δυνάμει δάσος. Για παράδειγμα, όλα τα υψηλά δάση που κάηκαν είναι δασικές εκτάσεις»
Τι είναι δάσος σύμφωνα με το ν. 998/79 :
«1. Ως δάσος νοοείται πάσα έκτασις της επιφανείας του δάσους, η οποία καλύπτεται εν όλω ή σποραδικώς υπό αγρίων ξυλωδών φυτών οιωνδήποτε διαστάσεων και ηλικίας, αποτελούντων ως εκ της μεταξύ των αποστάσεως και αλληλεπιδράσεως οργανική ενότητα, και η οποία δύναται να προσφέρη προϊόντα εκ των ας άνω φυτών εξαγόμενα ή να συμβάλη εις την διατήρησιν της φυσικής και βιολογικής ισορροπίας ή να εξυπηρετήση την διαβίωσιν του ανθρώπου εντός του φυσικού περιβάλλοντος.
2. Ως δασική έκτασις νοείται πάσα έκτασις της επιφανείας του εδάφους, καλυπτομένη υπό αραιάς ή πενιχράς, υψηλής ή θαμνώδους, ξυλώδους βλαστήσεως οιασδήποτε διαπλάσεως και δυναμένη να εξυπηρετήσει μίαν ή περισσοτέρας των εν τη προηγουμένη παραγράφω λειτουργιών».
Το απαραίτητο στοιχείο θεμελίωσης δασικού οικοσυστήματος είναι η οργανική ενότητα της χλωρίδας και η εκπλήρωση μίας εκ των λειτουργιών (βλ. και σχετική νομολογία ΣτΕ, Μακρής 1999). Κατ’ αυτήν την έννοια μπορεί να θεωρηθούν ως δασικές εκτάσεις φρυγανώδεις, π.χ. εκτάσεις κοντά στην παραλιακή ζώνη, γιατί εξυπηρετούν τη διατήρηση του κύκλου του άνθρακα και του νερού, την παραγωγή οξυγόνου, την παροχή ενδιαιτήματος στην άγρια πανίδα κ.λπ. Απεναντίας, αντίστοιχες εκτάσεις στην πεδινή ζώνη, λοφώδεις, ενταγμένες σε ευρύτερες αγροτικές ή κτηνοτροφικές περιοχές θα μπορούσε να χαρακτηριστούν ως χορτολιβαδικές.
Η σύνδεση των δασικών εκτάσεων με τον χωροταξικό και πολεοδομικό σχεδιασμό μπορεί να αποτελέσει ακόμα ένα παράθυρο για καταπατήσεις και κάθε είδους «αξιοποιήσεις». Οπως εξηγεί ο κ. Γεώργιος Σαρηγιάννης, καθηγητής Πολεοδομίας του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου, «λογικά και σε ευνομούμενες χώρες αυτό μπορεί να γίνει κάτω από μία και μόνη προϋπόθεση, ότι το δάσος παραμένει δάσος και απλά καθορίζεται ο ρόλος του μέσα στον ευρύτερο χώρο. Ομως σε αυτή την περίπτωση, η ύπαρξη του δάσους είναι δεδομένη και ο πολεοδομικός ή χωροταξικός σχεδιασμός προσαρμόζεται στην ακεραιότητα του δάσους. Ετσι έχουμε μεγάλα δάση μέσα στη Βιέννη ή το Βερολίνο». Σε αντίθεση, ας δούμε τι συνέβη στην Ελλάδα, σε όλα τα δάση –όπως το δάσος Φιλαδέλφειας, δάσος Συγγρού κ.λπ.– που είχαν την κακή τύχη να ενταχθούν στον αστικό ιστό.
Τέλος, προβληματίζει η σύνδεση της αναθεώρησης του άρθρου 24 με αυτήν του άρθρου 117 του Συντάγματος, καθώς για πρώτη φορά τίθεται το θέμα της ιδιοκτησίας των δασών και των επιτρεπόμενων μέσα σε αυτά δράσεων. Σύμφωνα με τα έως τώρα ισχύοντα, δημόσιο και ιδιωτικό δάσος υφίστανται την ίδια διαχείριση και κηρύσσονται αναδασωτέα μόλις καούν. Αν οι όροι ιδιοκτησίας επί των δασών μεταβληθούν, τότε, προφανώς, θα ακολουθήσουν και άλλου τύπου μεταβολές
Σύμφωνα λοιπόν με την προτεινόμενη αναθεώρηση, προκειμένου να κριθεί εάν μια έκταση είναι δασική ή όχι θα λαμβάνονται υπόψη οι αεροφωτογραφίες του 1975 και όχι του ’45 ή του ’60. Οπως τονίζει ο πρόεδρος της Πανελλήνιας Κίνησης Δασολόγων κ. Θανάσης Μπουζινέκης «δεν υπάρχει κοινή αεροφωτογράφηση για όλη την Ελλάδα. Με αυτή τη ρύθμιση ό,τι ήταν δάσος πριν από το ’75 το ξεχνάμε. Ωστόσο, οι μεγάλες καταπατήσεις έγιναν την εποχή της δικτατορίας, όταν οι αποφάσεις για τη χρήση γης έβγαιναν με απόφαση του νομάρχη».

Ο δασολόγος Β. Αποστόλου σε άρθρο του στην ΑΥΓΗ στις 5/2/2006 επισημαίνει:

«Μπορεί ως πρόσχημα --πάντα υπήρχε τέτοιο, σε όλες τις μέχρι σήμερα περιβαλλλοντοκτόνες επιχειρήσεις-- να χρησιμοποιείται η έλλειψη χωροταξικού σχεδιασμού και χρήσεων γης, ως αποτέλεσμα όμως θα προκύψει ο αποχαρακτηρισμός 40.000.000 στρεμμάτων δασικών εκτάσεων, δηλαδή το μισό της επιφάνειας της χώρας, που προστατεύεται ως δασικού χαρακτήρα έδαφος, καθώς και η νομιμοποίηση όλων των καταπατήσεων στο δασικό χώρο.
Ήδη η αναθεώρηση του άρθρου 24 του Συντάγματος το 2001, που έδωσε τη δυνατότητα στην εκτελεστική εξουσία να ψηφίσει το νόμο 3208/2003, η εφαρμογή του οποίου θα είχε ως αποτέλεσμα αυτό που η σημερινή κυβέρνηση της Ν.Δ. με την προτεινόμενη αναθεώρηση επιδιώκει, άσχετα αν ως αντιπολίτευση τότε όχι απλά τάχθηκε κατά του συγκεκριμένου νόμου αλλά και τον χαρακτήρισε αντισυνταγματικό, αντιεπιστημονικό και ψηφοθηρικό. Όταν βέβαια έγινε κυβέρνηση προχώρησε γρήγορα στην υλοποίησή του, εκδίδοντας ερμηνευτικές εγκυκλίους που ξεπερνούσαν ακόμη και τις χειρότερες προβλέψεις του νόμου, όπως αυτή της κατάργησης των δασικών χαρτών. Όμως το Συμβούλιο της Επικρατείας με την πρώτη προσφυγή ανέστειλε την παραπάνω εγκύκλιο, δείχνοντας ταυτόχρονα ότι θα σεβαστεί την πάγια νομολογία του και θα ακυρώσει στην πράξη το νόμο. Έτσι η κυβέρνηση, για να μην αδημονούν οι καταπατητές και βιαστές του δασικού περιβάλλοντος, έφερε στο προσκήνιο την πρόθεσή της για καινούργια αναθεώρηση, που θα της δώσει τη δυνατότητα να εκδώσει έναν ακόμη δασονόμο που, ουσιαστικά, θα προβλέπει τα ίδια με τον προηγούμενο, ενώ παράλληλα θα φροντίσει να αχρηστεύσει τη φιλοπεριβαλλοντική νομολογία του ΣτΕ μέσα από την υποκατάστασή του από το προτεινόμενο Συνταγματικό Δικαστήριο.
Είναι γνωστό ότι το ΣτΕ με το Ε' Τμήμα του έχει αναδειχτεί τα τελευταία χρόνια θεματοφύλακας του δασικού οικοσυστήματος, όχι μόνον με την αναπομπή των περιβαλλοντοκτόνων Προεδρικών Διαταγμάτων αλλά κυρίως με τις καίριες αποφάσεις και κρίσεις επί προσφυγών και κυβερνητικών παρεμβάσεων στο φυσικό περιβάλλον της χώρας. Όπως βέβαια είναι και γνωστές οι κατά καιρούς επιθέσεις που έχει υποστεί από την εκάστοτε εκτελεστική εξουσία.
Ειδικότερα προβλέπεται να επιχειρηθεί: 1. Ο διαχωρισμός των δασικών εκτάσεων από τα δάση, που σημαίνει έμμεση κατάργηση της προστασίας και του τεκμηρίου κυριότητας του δημοσίου στις δασικές εκτάσεις. Οι εκτάσεις αυτές ανέρχονται στα 45.000.000 στρ. περίπου και προστατεύονται ως δασικού χαρακτήρα εδάφη, γιατί στην πλειοψηφία τους είναι θαμνώδη και υποβαθμισμένα δάση. Για τους πεδινούς βοσκότοπους και τις χορτολιβαδικές εκτάσεις επιφάνειας, περί τα 5.000.000 στρ., δεν θα ισχύσει ο δασικός χαρακτήρας, εφόσον σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία χαρτογραφηθούν και αποδοθούν στη γεωργική και κτηνοτροφική εκμετάλλευση. Και βέβαια δεν πρέπει να ξεχνάμε όλοι μας ότι αν δεν υπήρχε το ευλογημένο είδος της χαλεπίου πεύκης, που αναγεννάται εύκολα, όλη η νότια Ελλάδα θα είχε μεταβληθεί σε υποβαθμισμένο δάσος. Πέραν των τεράστιων επιπτώσεων που θα υπάρξουν στο περιβαλλοντικό ισοζύγιο της χώρας από τον αποχαρακτηρισμό όλων των παραπάνω εκτάσεων, μια τέτοια ρύθμιση θα επιφέρει και την απώλεια τεράστιας δημόσιας περιουσίας, αφού ο δασικός χαρακτήρας αυτών των εκτάσεων αποτελεί το βασικότερο εργαλείο για τη στοιχειοθέτηση του τεκμηρίου κυριότητας του δημοσίου. Βέβαια, το τεκμήριο αυτό έχει βρει πολλούς πολέμιους και ιδιαίτερα στην πολιτική σκηνή της χώρας. Ήταν χαρακτηριστική η εικόνα της Βουλής όταν, κατά τη συζήτηση της προηγούμενης αναθεώρησης του άρθρου 24, ο πρώην πρωθυπουργός κ. Κωνσταντίνος Μητσοτάκης είπε τη φράση: "Υπάρχει κι άλλος παραλογισμός, το περίφημο κριτήριο-τεκμήριο ιδιοκτησίας, στην ουσία ο Έλληνας πολίτης χάνει την περιουσία του όταν φυτρώσουν μερικά δένδρα"
Η δυνατότητα χρήσης δασών για πολεοδομικούς και οικιστικούς σκοπούς μέσω της αναθεώρησης του άρθρου 24 θα καταστήσει όλη την περιαστική και παραθαλάσσια δασική γη εν δυνάμει οικοδομήσιμη!!!!
Στο δασικό χώρο υπάρχουν και πολλά άλλα προβλήματα (χιλιάδες αυθαίρετα, εμπράγματα δικαιώματα σε εκκρεμότητα κ.λπ.), που όσο δεν αντιμετωπίζονται θα επιτρέπουν, με τη συνένοχη στάση της πολιτείας, τη συνέχιση της σημερινής απαράδεκτης κατάστασης. Αυτά όμως μπορούν να αντιμετωπιστούν μόνον εφόσον αποτυπωθούν. Κι αυτή η αποτύπωση πρέπει να γίνει με τη σύνταξη των δασικών χαρτών στο πλαίσιο του Εθνικού Κτηματολογίου, μέσω των οποίων θα ξεκαθαρίσει και το ιδιοκτησιακό και θα περιγραφούν τα όρια του δασικού χώρου. Μόνον τότε μπορεί να ξεκινήσει οποιαδήποτε συζήτηση για ρυθμίσεις καταστάσεων που έχουν γίνει σε βάρος του δασικού περιβάλλοντος από το 1936 και 1945, που απεικονίστηκε στο σύνολό της για πρώτη φορά η βλαστική κατάσταση της χώρας μας, μέχρι το 1975, που τέθηκε σε ισχύ το σημερινό μας Σύνταγμα και βέβαια μόνο στις περιπτώσεις όπου η επαναφορά στη δασική μορφή είναι αδύνατη ή που δημιουργεί τεράστιο κοινωνικό πρόβλημα, ενώ για μετά το 1975 δεν πρέπει να γίνει καμία συζήτηση, πλην της πλήρους αποκατάστασης της δασικής μορφής. Με την ολοκλήρωση του Εθνικού Κτηματολογίου θα μπορούμε να μιλάμε και για χωροταξικούς σχεδιασμούς και χρήσεις γης στο πλαίσιο της αειφορίας. Οποιαδήποτε δυνατότητα υπάρξει για δημιουργία ακόμη και μικτών συμβατών χρήσεων γης σε δασικές εκτάσεις, πριν από την ολοκλήρωση των διαδικασιών του Κτηματολογίου, θα χρησιμοποιηθεί ως παράθυρο για νέες, ακόμη χειρότερες επεμβάσεις, ενώ παράλληλα θα μετατραπεί σε εργαλείο επιβράβευσης της λεηλασίας του δασικού περιβάλλοντος.
Άλλο ένα νομοσχέδιο που προωθεί άρον άρον η κυβέρνηση αυτό το διάστημα περιλαμβάνει την αξιοποίηση!!!! των ακινήτων του Δημοσίου

No comments: